Lokomotywa parowa znana również pod inną nazwą parowozu, napędzana była najczęściej maszyną parową, choć i w niektórych przypadkach, jako napęd sprawdzała się turbina parowa. W parowozach bezogniowych para pochodziła z zasobnika pary. Najczęściej jednak para pochodziła z kotła opalanego węglem, najrzadziej natomiast wykorzystywano do opalania w kotłach drewno, ropę, czy też mazut. Pierwsza lokomotywa parowa ujrzała światło dzienne w 1804 roku, a jej projekt wykonał Richard Trevithick. Z kolei współczesny parowóz wynaleziony został przez George’a Stephensona. Pierwowzorem kolejnych konstrukcji lokomotyw parowych stał się właśnie jego parowóz Rakieta z 1829 roku. Ostatnia regularna linia, która obsługiwała pasażerów z pomocą parowozów na terenie Europy, została zamknięta 31 marca 2014 roku. Pasażerowie mieli okazję po raz ostatni wsiąść na pokład parowozu i przebyć trasę w Polsce połączeniem Wolsztyn-Leszno. Dokonuje się podziału parowozów ze względu na ich przeznaczenie, na osobowe oraz towarowe. W kategoriach tych mówi się w szczególności o parowozach pospiesznych będących odmianą parowozów osobowych, a także lokomotywach towarowych, które stanowią odmianę parowozów towarowych.